Zemsta nietoperza

Zemsta nietoperza to najbardziej znane dzieło teatralne Johanna Straussa. Taki pan jak pan, szampański finał II aktu, kuplety Adeli – najsłynniejsze fragmenty tej operetki są rozpoznawane przez wszystkich. Libretto Zemsty... opowiada o przygodach sympatycznego hulaki Gabriela von Eisensteina, który przed pójściem do więzienia (został skazany na areszt za spoliczkowanie urzędnika skarbowego), zamierza jeszcze udać się na wystawny bal. Nie wie, że zaproszenie na bal to pułapka zastawiona na niego przez przyjaciela, któremu spłatał kiedyś przykry figiel. Piętrzą się nieporozumienia: Eisenstein uwodzi własną żonę (oczywiście – przebraną) i własną pokojówkę (oczywiście również przebraną).

Intryga, często krytykowana jako nieprawdopodobna, ale właśnie przez to nieodparcie śmieszna – to perfekcyjne połączenie teatru z obrazem obyczajów, czyli życiem austriackiej burżuazji w drugiej połowie XIX wieku. Jak zwykle w operetkach wszystko kończy się dobrze, a w pamięci zostają piękne Straussowskie melodie. Tekst utworu przetłumaczył wielki Julian Tuwim, tworząc jedno z najlepszych librett operetkowych w polskiej literaturze muzycznej.