Kapliczka.pl

Z tymi autorami obcuję od dawna. „Pamiątki Soplicy” powstały w „Jaraczu” w roku 1980-tym, spektakli „Opisu obyczajów” było już trzy: w Teatrze STU, w Teatrze im. J. Słowackiego (oba w Krakowie) i trzeci w Warszawie, w Teatrze IMKA.

Moja przygoda z XVIII wiekiem zaczęła się więc tutaj, w Łodzi i może tutaj powinna się zakończyć. Zacząłem ją w czasach umierającej socjalistycznej prosperity z Fiatem 126p w tle, aby przypomnieć sobie jak się nazywam i skąd pochodzę. Potem, na początku lat 90-tych, w czasach euforii z powodu odzyskania niepodległości, robiąc pierwszy „Opis obyczajów” chciałem opowiedzieć o naszych niedobrych, choć kochanych nawykach z dawnych wieków, do których – po prawie trzystu latach – nie powinniśmy wracać. Tak mi się przynamniej wtedy wydawało. Ale wróciliśmy i to ze zdwojoną siłą. Podobne myśli towarzyszyły mi przy kolejnych spektaklach.

Kapliczka.pl łączy – wydaje się – tamte doświadczenia. Ale nie tylko. Zafascynował mnie dwugłos o Rzeczpospolitej, jaki słyszymy w tekstach wymienionych autorów. Jakbym słyszał czas dzisiejszy. Jeden autor – Rzewuski – pisze o cnotach narodu, nieskazitelnym jego wizerunku z przeszłości, który nieustannie jest zatruwany wpływami z zagranicy. O przywiązaniu do wiary i ojczyzny. Drugi, ksiądz Kitowicz – mimo, że uwielbiający czasy saskie – bez żenady opisuje dziejące się w owym czasie horrendalne sceny zrywania sejmów, psucia sprawiedliwości na trybunałach, zwyczajne żarty z procedur sądowych. Jeżeli do tego dołożyć „po pijanu” odbywające się sejmiki szlacheckie i kompletny brak zainteresowania tym co ewentualnie naprawiałoby upadającą Rzeczpospolitą, to mamy obraz osiemnastowiecznej Polski.